Описание
Хаьан эмит олоро сылдьыбыт,куулэйдээбит ыччакка!
Кырыкый нэьилиэгэ улус кииниттэн хоту диэки 95 км ыраах Булуу оройуонун кытта Тун урэ5инэн, Айаанынан быысаьар. Далыр, Дуллуку нэьилиэктэрин кытта Тыалыччыма урэ5инэн, хоту эттунэн Манаас нэьилиэгин кытта кыраныыссаланар.
Кырыкый нэьилиэгэ былыргыттан силистээ5э - мутуктаа5а 1659 сыллаахха сурукка бичиккэ бэлиэтэммитэ туоьулуур. Оччотоо5уга нэьилиэк Орто Булуугэ киирэр эбит, барыта 70 киьи нэьилиэнньэлээх, онтон 18-ьа дьаьаах тэлуур диэн суруллубут.
Орто Булуугэ баар Нээчийэ Кырыкыйа диэн сиртэн кэьэн кэлбит Барыыс диэн киьи а5атын ууьа нэьилиэги тэруттээбит диэн сэьэн баар. Кини уола Этэкэт Баьылай Орто Булуугэ бас бэринэн олорбута биллэр. Нууччалар кэлэн дьаьаах хомуйар сорукка маннаа5ы дьону киллэрбит буоллахтарына, нэьилиэк ол иннинэ олохтоммутугар тахсар. Г.В. Ксенофонтов «Ураанхай сахалар» диэн кинигэтигэр, 1917 сыллаах перепискэ оло5уран, Кырыкыйга 52 дууьа дьахтар, эр киьи Ханалас а5атын ууьуттан тэруттээхтэрэ ыйыллыбыт.
Олохтоох нэьилиэнньэтэ сахалар. Билигин нэьилиэккэ 94 хаьаайыстыбанан 494 киьи олорор, ыччата – 81. Нэьилиэккэ 500-тэн тахса тэбэ ынах суэьу, 284 тэбэ сылгы тутан олороллор.
Олох сайдыытын сиэринэн техниката элбэх: 19 араас маркалаах трактордаах, 3 грузовой, 26 легковой массыыналаах. 7 бааьынай хаьаайыстыбатынан бытанан олоробут. 2009 сылтан са5алаан «Кырыкый» диэн кооператив тэринэн эрэбит.
Нэьилиэккэ 9 кылаастаах оскуола, 30 миэстэлээх детсад, почта, пекарня, уут тутар, арыы онорор собуот, ма5аьыын, балыыьа, сынньалан киинэ, библиотека филиала бааллар.
Нэьилиэктэн тэрээн-уэскээн, уэрэнэн атын сирдэргэ биллэр-кэстэр улэhит, уерэхтээх дьон буолбут ыччаттарбыт угустэр. Нэhилиэк олохтоо5о Бочуот Знага орден каварердарын Е.С. Васильева, В.С. Кататева, Н.П. Николаев, Улэ Албан Аата орден 3-с степенин кавалера В.Т. Федоров, ССРС,Россия суруйааччыларын союhун чилиэннэрэ С.Е. Дадаскинов уонна В.А.Алексеев, физико-математическай доктора И.Е. Егоров, партийнай-хаhаайыстыбаннай улэhит Н.З.Дмитриев, биллиилээх тустууктар С.Е.Степанов, С.Д.Егоров, К.И.Мандаров, О.Е.Иванов о.д.а. ааттарынан киэн тутталлар.
